Orgel midden in de stad. Een historie van het Rotterdamse Doelen-orgel, 1968-2018. Deel 1
Het Flentrop-orgel in concertgebouw de Doelen in Rotterdam werd in 1968 ingewijd, meer dan 50 jaar geleden. Het was de bedoeling het grootste en duurste orgel van Rotterdam en Nederland te bouwen. Dat lukte niet, maar het leverde wel een atypisch concertzaalorgel op....
Christian Müller: genie of co-genie?
Het Müller-orgel van de Grote of Sint Bavokerk te Haarlem is terecht al enkele eeuwen wereldberoemd. De eerste indruk heeft daar veel mee te maken: de weergaloze orgelkas kent zijns gelijke niet. Weinig orgelfronten zullen zo vaak afgebeeld en gefotografeerd zijn als...
Cornelis Rogier en zijn cahier (1)
Schrijnwerker en orgelmaker Cornelis Rogier (1804-1885) was gedurende een halve eeuw werkzaam in en om Bergen op Zoom. In 1837 begon hij notities te maken in een cahier, dat hij tot op hoge leeftijd bijhield. De Geschiedkundige Kring van Bergen op Zoom publiceerde in...
André Fleury (1903-1995) – De laatste orgelsymfonicus, deel 2: zijn werk
Na het overlijden van een aantal invloedrijke Franse orgelmeesters in de jaren tachtig en negentig van de vorige eeuw (André Marchal, Jean-Jacques Grunenwald, Maurice Duruflé, Jean Langlais, Gaston Litaize en Olivier Messiaen) was er van deze vooroorlogse generatie...
Nederlandse organisten uit de School van Felix Mendelssohn Bartholdy: een verkenning. Deel 4: ‘hekkensluiter’ Jan Worp, Woldemar Bargiel en Johann Gottlob Schneider
Felix Mendelssohn Bartholdy was niet alleen in Duitsland invloedrijk. Veel studenten aan het conservatorium te Leipzig, dat de componist in 1843 oprichtte, kwamen uit het buitenland en keerden na hun studie naar hun thuisland terug. In een vierdelig artikel worden...
‘Mon bon Monsieur Liszt’ – César Franck en Franz Liszt
César Franck (1822-1890) en Franz Liszt (1811-1886), twee van de belangrijkste componisten uit de negentiende eeuw, waren niet alleen bevriend, zij deelden ook dezelfde ideeën over componeren. Bovendien zijn er in sommige fasen van hun leven overeenkomsten ten aanzien...
Dirck Pannekoeck – Een Nederlandse orgelbouwer uit het midden van de zestiende eeuw
In de organologische literatuur komt een enkele maal de naam ‘Dirck Pannekoeck’ voor, die in Arnhem was gevestigd. Maarten Albert Vente heeft indertijd onderzoek naar hem gedaan en heeft op twee plaatsen werkzaamheden van hem gevonden: in Grave en in Nijmegen. De...
André Fleury (1903-1995) – De laatste orgelsymfonicus , deel 1: zijn leven
Na het overlijden van een aantal invloedrijke Franse orgelmeesters in de jaren tachtig en negentig van de vorige eeuw (André Marchal, Jean-Jacques Grunenwald, Maurice Duruflé, Jean Langlais, Gaston Litaize en Olivier Messiaen) was er van deze vooroorlogse generatie...
Messiaens synesthesie – feit of fictie?
Olivier Messiaen (1908-1992) ‘leed’ aan de zintuiglijke afwijking synesthesie, althans, dat wordt door velen verondersteld. Synesthesie is een fascinerende aandoening waarbij zintuiglijke waarnemingen met elkaar worden vermengd, resulterend in bijvoorbeeld het ervaren...
Paul Christiaan van Westering – een muzikale krekel
De onbewuste kennismaking met Paul Christiaan van Westering staat de schrijver van dit artikel nog helder voor de geest. In de kerk van zijn jeugd werd met enige regelmaat psalm 72 gezongen. Een van de plaatselijke organisten leidde de gemeentezang dan steevast in met...
Nederlandse organisten uit de School van Felix Mendelssohn Bartholdy: een verkenning. Deel 3: Nederlandse studenten aan het conservatorium in Leipzig kort na 1847
Felix Mendelssohn Bartholdy was niet alleen in Duitsland invloedrijk. Veel studenten aan het conservatorium te Leipzig, dat de componist in 1843 oprichtte, kwamen uit het buitenland en keerden na hun studie naar hun thuisland terug. In een vierdelig artikel worden...
Nederlandse organisten uit de School van Felix Mendelssohn Bartholdy: een verkenning. Deel 2: Nederlandse studenten aan het conservatorium in Leipzig in de jaren 1843-1847
Felix Mendelssohn Bartholdy was niet alleen in Duitsland invloedrijk. Veel studenten aan het conservatorium te Leipzig, dat de componist in 1843 oprichtte, kwamen uit het buitenland en keerden na hun studie naar hun thuisland terug. Naast Engeland, Frankrijk en België...
Nederlandse organisten uit de School van Felix Mendelssohn Bartholdy: een verkenning. Deel 1: de oprichting van het conservatorium in Leipzig en de vroegste contacten met Nederlandse musici
Felix Mendelssohn Bartholdy was niet alleen in Duitsland invloedrijk. Veel studenten aan het conservatorium te Leipzig, dat de componist in 1843 oprichtte, kwamen uit het buitenland en keerden na hun studie naar hun thuisland terug. Naast Engeland, Frankrijk en België...
De intonateur (4): Dienstbaar aan klankschoonheid. Een portret van Frits Elshout
Dit vierde intonateursportret belicht het werk en de bezieling van Frits Elshout, die 48 jaar lang Flentrop Orgelbouw heeft gediend. Eerst als pijpenmaker, toen als intonateur, later als adjunct-directeur en directeur van deze bijna honderdtwintigjarige firma en – nu...
‘Een orgel is een machine, maar er wordt wel magie bedreven’ – Interview met drie bespelers van beroemde Bätz-orgels: Sander van den Houten, Jan Hage en Matthias Havinga
Het werk van alle generaties orgelmakers Bätz en later Witte neemt een ongemeen belangrijke plaats in in ons orgellandschap. Behalve aandacht voor recente restauraties van orgels van de jubilerende leden van de Bätzfamilie, biedt het ‘Bätz-jaar 2020’ ook...
Bij het overlijden van Nico Verrips (1929-2020)
Op zaterdag 18 april jongstleden overleed Nico Verrips in zijn woonplaats Meppel op 90-jarige leeftijd. Als cantor-organist was hij vanaf 1953 tot 1998 verbonden aan de Grote of Mariakerk te Meppel. Hij was tevens docent van de Commissie voor de Kerkmuziek van de...
Barent Smit, orgelmaker in Hoorn en in Engeland
Met de Brexit heeft Engeland zich dit jaar in diverse opzichten losgemaakt van het vasteland van Europa. In een tijd waarin ‘verbinding’ op allerlei vlakken het devies lijkt te zijn, is het goed om in te zoomen op historische relaties tussen Engeland en het Europese...
In memoriam Jan J. van den Berg
Op vrijdag 21 februari 2020 overleed in zijn woonplaats Delft de organist-componist Jan J. van den Berg in de leeftijd van 90 jaar. In 1943 werd Adriaan C. Schuurman zijn leermeester. Hij studeerde aan het Amsterdams Conservatorium, onder anderen orgel bij Anthon van...
