‘t Lopster örgelspul – ’t Kroontje van ‘t Grunnegerlaand
door Cees van der Poel & Sietze de Vries | Foto's: Jan Smelik | Het ORGEL | Jaargang 116 | (2020) | Nummer 6
Het orgel in de Petrus-en-Pauluskerk te Loppersum en het tijdschrift Het Orgel hebben een gedeeld verleden: onder de titel ‘‘t Lopster örgelspul’ publiceerden archivaris Frans Talstra en toenmalig orgelstudent Stef Tuinstra in dit tijdschrift tussen juni 1972 en december 1974 een twaalfdelige serie over de geschiedenis van het orgel, en met name over de restauratie in de jaren zestig. Ze uitten scherpe kritiek op het reilen en zeilen rond die restauratie, het gebrek aan documentatie waarin keuzen verantwoord werden, alsmede op de handel en wandel van commissies en adviseurs. Werd in het oude Groningse volksrijmpje, waaraan de titel ‘‘t Lopster örgelspul’ ontleend was, het instrument geprezen als het ‘kroontje van ‘t Grunnegerlaand’, de auteurs betoogden dat het instrument na de restauratie niet meer een ‘karakteristiek toonbeeld van orgelcultuur’ genoemd kon worden. De serie veroorzaakte veel commotie in de orgelwereld en de auteurs werd te kennen gegeven haar voortijdig af te ronden.
Vijfenveertig jaar na de laatste aflevering werd opnieuw een restauratie van het instrument voltooid: op vrijdag 27 september 2019 werd het orgel weer in gebruik genomen na een restauratie door Bakker & Timmenga. Sietze de Vries en Cees van der Poel bezochten in februari jongstleden het instrument. Eerstgenoemde beschrijft de geschiedenis van het instrument, en in het bijzonder van de kas, tot aan de laatste restauratie. Cees van de Poel behandelt de recente restauratie en geeft een klankimpressie.
Demonstratie van het instrument door Stef Tuinstra op YouTube