Twee nieuwe orgels voor Nieuw-Beijerland

door Sietze de Vries | Het ORGEL | Jaargang 114 | (2018) | Nummer 5

Nieuw Beijerland De kandelaar | Foto Jan Smelik

De Zuid-Hollandse eilanden staan nu niet direct bekend als historisch orgelparadijs. Het duurde in de Hoeksche Waard zelfs tot 1809 voordat het eerste orgel in een kerk geplaatst werd. De strenge calvinisten hadden het duidelijk niet zo op instrumentale muziek: de psalmen dienden zonder begeleiding gezongen te worden. Daarom is het des te opmerkelijker dat in het seculiere jaar 2017 maar liefst twee orgels in het dorp Nieuw-Beijerland in gebruik werden genomen.

In de oude Dorpskerk zingt men nu bij een uitgebreid Van Dam-orgel, terwijl het splinternieuwe gebouw van de Gereformeerde Gemeente een vergroot Gradussen-orgel herbergt. Beide projecten werden begeleid door orgeladviseur Dirk Bakker.

Het Van Dam-orgel uit de Dorpskerk werd in 1913 gemaakt door de firma L. van Dam & zonen voor de Gereformeerde Kerk te Hantumerhoek (Friesland). Hoewel het ook hier om een bescheiden eenmanualig instrument ging, was er een goede mogelijkheid om het instrument in Van Dam-stijl uit te breiden. Toen Rini Wimmenhove een huisorgel kon aankopen dat een interessante lade met historisch pijpwerk bevatte, was het tweede manuaal voor het Van Dam-orgel een feit. Het is als dwarswerk boven de claviatuur aangebracht. De gehavende Van Dam-kas werd in stijl hersteld, het binnenwerk werd gerestaureerd en uitgebreid.

Het gebouw ‘De Kandelaar’ van de Gereformeerde Gemeente kocht het Gradussen-orgel uit de Calixtuskerk te Groenlo, dat bij de firma Adema in opslag lag. Het werd door deze firma gerestaureerd en uitgebreid, waarbij een architectenfront van Tjeerd Kuipers, afkomstig uit de in 2016 gesloopte Grote Kerk te Halfweg (Noord-Holland), het uiterlijk zou gaan bepalen.