‘Meist liegt der Rhythmus in der Tiefe der kleineren Notenwerte’. Tempo bij Reger

Cor van Wageningen

‘Meist liegt der Rhythmus in der Tiefe der kleineren Notenwerte’. Tempo bij Reger Het ORGEL 112 (2016), nr. 6, 14-21 [samenvatting]

Vaak worden Regers metronoomcijfers en de sterk afwijkende modificaties daarvan door Karl Straube gebruikt als bron van interpretatie van zijn tempi, maar deze vormen beslist niet de enige bron. Volgens de auteur heeft Reger een vrij consistente, maar hoogstpersoonlijke systematiek ontwikkeld in de relatie tussen tempo en Italiaanse tempoaanduidingen. In dit artikel laat hij zien dat de Italiaanse tempoaanwijzingen bij de werken van Max Reger betrekking hebben op de overwegend kleinste lopende notenwaarde in het betreffende stuk. Ook toont hij aan dat het mogelijk is naar aanleiding van de Italiaanse tempoaanduidingen een metronoom-cijferschaal samen te stellen die niet zoals bij andere componisten gebaseerd is op de teleenheid in het stuk, maar betrekking heeft op die kleinste notenwaarden. De ‘overwegend kleinste notenwaarde’: dat kan afhankelijk van het betreffende werk uiteraard elke notenwaarde zijn, van kwartnoot in bijvoorbeeld een fuga tot tweeëndertigste in een lyrisch deel of in passagewerk.

Wageningen – Op 145 detail Klik op de afbeelding voor een vergroting

Reger – Foto Max Reger Institut Karlsruhe