orgelcultuur van de Marschen

Konrad Küster

De orgelcultuur van de Marschen Het ORGEL 111 (2015), nr. 4, 26-35 [samenvatting]

Van 17 juli tot en met 19 augustus 2015 is in de Martinikerk te Groningen de tentoonstelling ‘Orgels aan de Noordzee – De cultuur van de Marschen’ te bezichtigen. Het gaat om een verplaatsbare multimediapresentatie met foto’s, teksten, films en geluidsvoorbeelden.
De orgelcultuur van de Marschen langs de Noordzee is indrukwekkend, maar vormt tevens een vergeten hoofdstuk in de geschiedenis van de Europese cultuurgeschiedenis. De orgels uit de Marschen worden niet alleen gevonden in kerken van de weinige steden in deze streken, maar vooral in dorpskerken.Voor een goed begrip van deze orgelcultuur is het belangrijk de contextuele achtergronden, zoals de geografische en historische kenmerken, in ogenschouw te nemen.
In het artikel wordt daarnaast onderzocht welke muziek op de orgels tot klinken kwam. Er zijn weinig composities bewaard gebleven; er werd hoofdzakelijk geïmproviseerd. Als de drie belangrijkste elementen van de orgelmuziekcultuur noemt de auteur: 1) het begin tussen 1450 en 1580, 2) de ontwikkelingen in de calvinistische praktijk, waarbij de kerkdiensten met orgelmuziek omlijst werden en de gemeentezang op orgel werd begeleid, en ten slotte 3) de lutherse experimenten om zoveel mogelijk de hemelse muziek naar de aarde toe te halen.

Langwarden