Johann Ludwig Krebs (1713-1780). Zijn betekenis voor de achttiende-eeuwse orgelmuziek

Ulrich Matyl

Johann Ludwig Krebs (1713-1780). Zijn betekenis voor de achttiende-eeuwse orgelmuziek Het ORGEL 109 (2013), nr. 5, 4-14 [samenvatting]

 
Johann Ludwig Krebs was leerling van Johann Sebastian Bach, maar staat volledig in diens schaduw. Dit beeld is ontstaan omdat de orgelcultuur in de tweede helft van de achttiende eeuw in verval raakte. Het is echter de vraag of alle orgelmuziek uit die periode als uitingen van dat verval gezien moeten worden. Met name beroepsorganisten, waaronder diverse leerlingen van J.S. Bach, schreven orgelwerken die de moeite waard zijn. Krebs, die werkzaam was in Zwickau en Altenburg was één van de belangrijkste. In zijn preludia en toccata’s leunt Krebs sterk aan tegen Bachs voorbeelden. In zijn trio’s mengt de oude polyfone kunst zich met de empfindsame stijl met zijn nadruk op bovenstemmen. Het grootste deel van Krebs’ orgeloeuvre wordt gevormd door de bijna negentig koraalbewerkingen. Toch wordt aan dit repertoire in verhouding weinig aandacht besteed.
In deze werken gebruikt Krebs alle hem ter beschikking staande stilistische middelen en verrijkt hij de muziek met theologische dimensies. De koraalbewerking Wir glauben all an einen Gott is een goed voorbeeld van hoe Krebs de koraaltekst door middel van retorische figuren in de muziek verklankt.