Orgelbouwnieuws: Sarpsborg (Noorwegen), Tune Grave Kapell

Het ORGEL | Jaargang 105 | (2009) | Nummer 9
Sarpsborg (Noorwegen), Tune Grave Kapell
[Orgelbouwnieuws uit NotaBene  2009-09 september]

Voor foto’s zie: http://www.orgelmakerijsteendam.nl

Voor de Tune Gravekapell in het Noorse Sarpsborg is door Orgelmakerij Steendam (Roodeschool) een nieuw mechanisch balustrade-orgel gebouwd.
Het vervangt een elektronisch imitatie-orgel.
De kas is vervaardigd van naaldhout en vervolgens geschilderd. Met de dispositie van dit instrument is nadrukkelijk aansluiting gezocht bij het specifieke doel waarvoor de kapel gebruikt wordt: rouwdiensten. Om het instrument inzetbaar te maken voor een bredere groep kapelgebruikers is een synthesizer aangesloten op het derde klavier.
De hiervoor benodigde midi-computer is boven dit klavier aangebracht.
De windvoorziening bestaat uit een magazijnbalg met dubbele vouw, die zich samen met de windmachine in een kist naast het orgel bevindt. De beide ‘echte’ werken hebben een eigen lade en staan gezamenlijk in een zwelkast. De frontpijpen zijn niet sprekend.
Nieuw zijn de stomme frontpijpen en de registers Principal 8′, Oktav 4′, Kvint 3′ en WaldflØyte 2′. Voor de overige registers is gebruik gemaakt van gerestaureerd pijpwerk, afkomstig uit de Protestantse Emmaüskerk (de vroegere Noorderkerk) te Almelo. Dit gebouw kreeg een andere bestemming en Steendam kocht het Van Leeuwen-orgel uit 1935 van deze kerk in 2007.
Van de Salicionaal 8′ is C-H nieuw uitgevoerd in Quintadeen- factuur. De Obo, oorspronkelijk deels in zink uitgevoerd, is over de hele linie voorzien van nieuwe stevels en in de bas van nieuwe bekers met 50% tin en 50% lood. Ook zijn de tongen vernieuwd. De discanten van de Bourdon 16′, Gedackt 8’en FlØyte 8′ hebben nieuwe corpora en kernen gekregen.
De bestaande intonatie van het Van Leeuwen-pijpwerk is grondig herzien.
De ingebruikneming van het orgel vond plaats in de eerste helft van mei 2009.

Dispositie

Manuaal l (C-g3) Manuaal II (C-g3) Manuaal III (C-g3) Pedaal (C f1)
Bourdon B/D 16’* Salicional 8′ midi-klavier te koppelen aan Man. l of II
Principal B/D 8’* Gambe 8′    
RØrflØyte B/D 8’* Geleste 8′    
Oktav 4′ Gedackt 8′    
Kvint 3′ Flute Harmonique 4′    
WaldflØyte 2′ Obo 8′    

*De registertrekkers van deze stemmen zijn in de bas in tweestanden te gebruiken: in de eerste stand spreken C-d en in detweede C-h.

Werktuiglijke registers
gebruikelijke koppelingen
tremulant (op het helewerk)
toonhoogte: a1=440 Hz bij18°C
winddruk: 80 mm Wk
stemming: evenredig zwevend

Bron: Jaap Brouwer (namens Orgelmakerij Steendam, Roodeschool)