Messiaens vroege orgelwerken (1928-1950), uitvoeringsaspecten, in het bijzonder bij Gaston Litaize

Johann Th. Lemckert

Messiaens vroege orgelwerken (1928-1950), uitvoeringsaspecten, in het bijzonder bij Gaston Litaize Het ORGEL 104 (2008), nr. 6, xx-xx [samenvatting]

Diverse twintigste-eeuwse componisten eisten dat hun muziek precies zo uitgevoerd werd als zij wensten. De vraag of Olivier Messiaen ook deze striktheid vergde van degenen die zijn orgelwerken vertolkten, wordt in dit artikel behandeld. Dit gebeurt met name door in te gaan op de wijze waarop Gaston Litaize (1909-1991) Messiaens vroege orgelwerken gespeeld heeft. Hierbij spelen lp- en cd-opnamen van Litaize een belangrijke rol, evenals de lp-opname die Messiaen zelf in 1956 van zijn orgelwerken maakte. Bovendien ontleent de auteur veel gegevens aan persoonlijke ontmoetingen met Litaize en aan het Messiaen-project in 1986 aan het Koninklijk Conservatorium in Den Haag, waar Litaize en Messiaen als gastdocenten optraden.
Eén van de aspecten die nadrukkelijk aan de orde komen, betreft de tempi waarin de orgelcomposities gespeeld worden. Analyse van de verschillende interpretaties leidt tot de conclusie dat Messiaen veel vrijheid in de uitvoering van zijn orgelwerken toestond.