Drie restauraties door Gebr. Van Vulpen

Rogér van Dijk & Cees van der Poel

Drie restauraties door Gebr. Van Vulpen Het ORGEL 102 (2006), nr. 6, 4-20 [samenvatting]

De Utrechtse orgelmakers Gebr. Van Vulpen vierde in 2005 hun 65ste verjaardag. In het kader daarvan worden in dit artikel drie relatief onbekende instrumenten besproken die door de jubilerende orgelfirma recent gerestaureerd zijn. Het orgel in de Maranathakerk te Alphen aan den Rijn is van Westfaalse herkomst en werd eind van de 18de eeuw gebouwd. In de tweede helft van de 19de eeuw werd het in de Plantagekerk te Amsterdam geplaatst. In 1931 plaatste H.W. Flentrop het orgel in de gereformeerde kerk te Suawoude (Friesland). Daar stond het totdat de kerk in 1999 gesloten werd. Onder advies van Henk Kooiker en de rijksadviseurs Wim Diepenhorst en Rudi van Straten werd het instrument in 2005 in de Maranathakerk geplaatst, waarbij onder meer een nieuw vrij pedaal toegevoegd werd. Het orgel in de kerkzaal van de Evangelische Broedergemeente te Zeist werd in 1883 gebouwd door de firma Bätz-Witte. In 1917 werden een Cornet en Voix céleste 8 aan de dispositie toegevoegd. Het instrument werd in 1963-1964 onder advies van M.A. Vente ingrijpend gerestaureerd door K.B. Blank & Zn., waarbij ook dispositiewijzigingen doorgevoerd werden. In december 2005 werd een algehele restauratie (adviseur: Wim Diepenhorst) afgerond waarbij de oorspronkelijke situatie van het instrument als uitgangspunt gold. Er werden enkele stemmen aan de dispositie toegevoegd. In de Hervormde Kerk te Tilburg staat het orgel dat Johann Heinrich Hartmann Bätz in 1765 bouwde voor de Tilburgse Heikese kerk. Nadat de laatstgenoemde kerk in 1821 weer aan de rooms-katholieken toekwam, bouwden de protestanten de Pauluskerk waar het Bätz-orgel in 1824 naar overgeplaatst werd. In 1937 werd het instrument gerestaureerd door de firma Spiering uit Dordrecht. Tussen 1957 en 1965 werden eveneens restauratiewerkzaamheden aan het instrument uitgevoerd. In het kader van een algehele restauratie van het kerkgebouw werd in 2001 een plan opgesteld voor een restauratie van het orgel. Hierbij werd het orgel (onder adviseurschap van Wim Diepenhorst) zoveel mogelijk naar de oorspronkelijke situatie teruggerestaureerd

Foto’s: Jan Smelik

Zeist Broedergemeente

Tilburg Hervormde Kerk

Alphen Maranathakerk