‘Een cd is altijd surrogaat’ / Interview with Erik Sikkema

Hans Fidom

‘Een cd is altijd surrogaat’ / Interview with Erik Sikkema Het ORGEL 101 (2005), nr. 2, 31-36 [samenvatting]

Het maken van opnamen van orgelmuziek is een complexe zaak. Rondomgevoelige microfoons nemen betrekkelijk veel indirect geluid waar, richtinggevoelige moeten terwille van een goed stereobeeld schuin ten opzichte van elkaar geplaatst worden, zodat ze een orgel nooit optimaal, namelijk met hun voorkant, ‘horen’. Oplossingen als de Nederlandse ‘Diffuse adapter’ die de voordelen van beide soorten microfoons combineert, is voor opnemen van orgelmuziek ongeschikt omdat daarmee de lage tonen te zwak worden opgenomen.
Erik Sikkema ontwikkelde Ultra Linear Stereo Image (ULSI), waarbij met rondomgevoelige microfoons in een speciale houder en ‘gewone’ apparatuur wordt opgenomen. De opname wordt vervolgens als een foto in een donkere kamer ontwikkeld. Het eindresultaat kenmerkt zich doordat lage en hoge tonen als integraal onderdeel van het geluid als geheel klinken, zonder de kwaliteit van het middengebied ertussen nadelig te beïnvloeden. Sikkema ontwikkelde dit systeem om orgelklank te kunnen documenteren: ‘Over vijftig jaar zijn de orgels die ik heb opgenomen veranderd, maar mijn opnamen niet; restaurateurs kunnen er dan hun voordeel meedoen. Dat is het voordeel van mijn cd’s, ook al blijven ze tegenover de zuivere koffie van de klank van het orgel zelf altijd surrogaat.’