Over gebruik en ongebruik van het orgel in de toekomst

Joost Langeveld

Over gebruik en ongebruik van het orgel in de toekomst Het ORGEL 101 (2005), nr. 2, 19-25 [samenvatting]

Als we er niets aan doen, is het niet ondenkbaar dat het orgel in de toekomst slechts bespeeld zal worden ter herinnering aan vervlogen tijden. Weliswaar is de orgelcultuur momenteel zeer levendig, maar onderhuids zet de verbrokkeling vlot voort. Oorzaken zijn de ontkerkelijking, de verdringing van het orgel door instrumenten met luidsprekers, luisteren naar cd’s in plaats van concertbezoek, ‘verpretparking’ doordat vermaak steeds belangrijker wordt, en ‘verkleuring’ in de zin van toename van de betekenis van de multiculturele maatschappij.
Het vaststellen van deze oorzaken biedt de mogelijkheid om elk ervan zoveel mogelijk in het voordeel van de orgelcultuur te benutten. Ontkerkelijking noopt het niveau van kerkelijk orgelspel zo hoog mogelijk te maken, en tevens om nieuw publiek te interesseren. Vermaak kan geboden worden door het orgel als intrigerende muziekmachine te presenteren, of door er filmmuziek op te improviseren. In de multiculturele maatschappij komen verder allerlei momenten voor waarbij orgelmuziek zeer geschikt is, zoals openingen van tentoonstellingen, prijsuitreikingen, trouwbijeenkomsten, enzovoort. Aan ons de taak om de beheerders van de orgels tot een en ander te enthousiasmeren.