Gaston Kern en het Silbermann-orgel in Ebersmunster

Peter van Dijk

Gaston Kern en het Silbermann-orgel in Ebersmunster Het ORGEL 97 (2001), nr. 4, juli/augustus 28-30 [samenvatting]

Het orgel in Ebersmunster (Elzas) is in 1731-1732 gebouwd door Andreas en Johann Andreas Silbermann, met 23 registers op drie manualen en pedaal. In 1748 en 1782 voerden respectievelijk Johann Andreas en zijn zoon Johann Josias onderhoudswerkzaamheden uit. Onderhoud vond ook plaat in 1812 (Birgäntzle), in 1858 (Wetzel, uitbreiding met de Bombarde 16 op het Pedaal) en 1921 (Rinckenbach). In 1939 restaureerde de firma Roethinger het instrument op terughoudende wijze.

Gaston Kern restaureerde het orgel samen met zijn collega’s Yves Koenig en Richard Dott in 1997-1998. Adviseurs waren Marc Schaefer (technische gedeelte en pijpwerk) en Gilbert Poinsot (orgelkasten). De relatief weinige wijzigingen door Roethinger werden voor zover mogelijk ongedaan gemaakt, het pedaalklavier uit 1782 herplaatst, de registerplaatjes gereconstrueerd. Behoedzaam ging Kern ook om met het pijpwerk: alleen waar het strikt noodzakelijk was verving hij geoxydeerde delen. Het resultaat is een herboren orgel.

Kern leerde het vak bij Muhleisen in Straatsburg. In 1968 begon hij voor zichzelf in Hattmatt. Hij sluit zeer consequent aan bij oude bouwwijzen, maar gaat tevens uiterst behoedzaam om met het materiaal dat hij aantreft: liever dan giswerk over een eventuele originele toestand, conserveert Kern gegroeide situaties.