Orgelbouwnieuws: Burgsteinfurt (D), Kleine Kirche

Op 31oktober is het nieuwe orgel, gebouwd door Hans van Rossum, van de Kleine Kirche teBurgsteinfurt (Duitsland) in gebruik genomen. De Kleine Kirche werd tussen 1471 en 1477gebouwd en fungeerde oorspronkelijk als stadskerk. Zo vonden hier nog tot 1806 deverkiezingen van de burgemeester en de raadsleden plaats. Over de vroegste orgels in dezekerk is niets bekend. Zeker is wèl dat men in 1677 plannen maakte voor de bouw van een(nieuw) orgel. Dit instrument moest 17 voet hoog zijn, twee blaasbalgen en acht registershebben. Het kostte 150 rijksdaalders. De naam van de orgelmaker is niet overgeleverd. In1856 kreeg de orgelmaker Johann Friedrich Schulze de opdracht voor de bouw van een geheelnieuw instrument, dat op 23 februari 1857 werd gekeurd. Het orgel telde 13 stemmen,waaronder een transmissie, verdeeld over twee manualen en pedaal. Op 22 maart 1945 werd dekerk door brandbommen vrijwel geheel verwoest. Slechts de toren en de buitenmuren blevenbewaard; de inventaris ging geheel verloren. Bij de herbouw van de kerk zag men af van devervaardiging van een orgelbalkon zoals dat tot 1945 aanwezig was. Ook het 19de-eeuwsehouten gewelf en de galerijen keerden niet terug. De nieuwe kruisribgewelven werdenuitgevoerd in beton hetgeen natuurlijk grote gevolgen had voor de akoestiek. Het aldusvernieuwde kerkgebouw werd op 2 december 1956 weer in gebruik genomen. Enkele maandeneerder was het ‘nood-orgel’ van de firma Rohlfing voltooid. Dit bescheideninstrumentje in een ‘open opstelling’ telde 5 stemmen en kreeg een plaats aan derechterzijde van het koor van de kerk. Na ruim 40 jaar functioneerde dit orgel dermateslecht dat men besloot tot de bouw van een nieuw instrument. De Nederlandse orgelmakerHans van Rossum verwierf de opdracht en vervaardigde een éénklaviers orgel op een geheelnieuw orgelbalkon tegen de achterwand van de kerk. Zowel orgelkast als orgelbalkon werdenin eigen beheer ontworpen. Voor de factuur van het orgel oriënteerde Van Rossum zich opde Westfaalse school van de vroege 18de eeuw. Zowel de orgelkast, het orgelbalkon als hetbinnenwerk is van eiken. Het snijwerk is vervaardigd door Marius van Wijk (Eefde). Hetpijpwerk (metaal) is gemaakt in samenwerking met Teun Steffani. De windvoorziening,bestaande uit twee spaanbalgen, is achter de orgelkast geplaatst. Het gereserveerdepedaal, alsmede de Sesquialter worden in een later stadium geplaatst. Bij die gelegenheidzal aan de windvoorziening een derde spaanbalg worden toegevoegd.

De dispositie: Manual (C-d3): Principal 8, Holflöte 8, Octave 4, Gemshorn 4,Quintflöte B/D 3, Octave 2, Sesquialter D II (gereserveerd), Mixtur B/D IV-V, TrompeteB/D 8. Pedal (C-d1): Bourdon 16 (gereserveerd), Bas-Trompete 8 (gereserveerd). KoppelManual-Pedal. Winddruk: 63 mm wk. Toonhoogte: a1 = 440 Hz. Temperatuur: Kirnberger.

Bron: Martin Wenning, Orgellandschaft Burgsteinfurt, overdruk uit Jahrbuch fürWestfälische Kirchengeschichte 88 (1994), ‘Kleine Kirche Burgsteinfurt’ (localeuitgave) en orgelmaker Hans van Rossum. Met dank aan mevr. B. Knoreck die de genoemdeboekjes beschikbaar stelde