Orgelbouwnieuws: Steenwijk, Doopsgezinde Kerk

Op28 mei werd het Bakker & Timmenga-orgel in de Doopsgezinde Kerk te Steenwijk weer ingebruik genomen. Het ruim 100 jaar oude instrument onderging in de afgelopen maandenalgeheel technisch herstel en een windlade-restauratie, uitgevoerd door OrgelmakerijBakker & Timmenga onder advies van Jan Jongepier. Bij de bouw van dit orgel behieldmen het front van het reeds aanwezige orgel, dat omstreeks 1750 moet zijn gemaakt. Over deoorspronkelijke herkomst en de maker hiervan zijn maar weinig gegevens voorhanden.Mogelijk werd het orgel gemaakt voor de Rooms-katholieke schuilkerk De Lelie in Amsterdam,aangezien het bewaarde front sprekend lijkt het orgel van deze kerk zoals dat op eengravure uit 1761 te zien is. Pas vanaf 1820 zijn er meer gegevens over het Steenwijkseorgel voorhanden. In dat jaar plaatsten A. van Gruisen en Zoon een orgel in deDoopsgezinde Kerk te Zuidveen (bij Steenwijk). Dit kerkgebouw werd in 1848 opgeheven engesloopt, waarna in Steenwijk een nieuwe Doopsgezinde Kerk verrees. Het oude orgelverhuisde mee. Ruim tien jaar later, in 1860, voerde de firma L. van Dam & Zonenherstelwerkzaamheden uit waarbij tevens de oude spaanbalgen werden vervangen door eenmagazijnbalg. In 1896 werd het huidige instrument gebouwd. Het oude binnenwerk kreeg eennieuwe bestemming in de Gereformeerde Kerk te Winsum (Friesland). Achter het oudeviervoets front, dat overigens zijn oude frontpijpen verloor, verrees een nieuwe geslotenkast die tot aan het plafond van het kerkgebouw reikt. Het éénklaviers orgel metaangehangen pedaal dat in deze kast werd geplaatst, bleef in de loop der jaren nagenoegongewijzigd. Bij schoonmaak- en herstelwerkzaamheden in 1949, uitgevoerd door Bakker &Timmenga, werd een Cornet III D toegevoegd.

De dispositie: Manuaal (C-f3): Prestant 8 (C-Dis eiken, c-h front), Voix Celeste 8 (C-Hgecombineerd met Prestant), Viola di Gamba 8 (C-H gecombineerd met Holpijp), Holpijp 8(C-H eiken), Octaaf 4, Fluit 4, Gemshoorn 2 (conisch), Cornet III D (samenstelling 4 – 22/3 – 1 3/5). Aangehangen pedaal (C-c1). Ventiel. Winddruk: 76 mm wk. Toonhoogte: a1 = 434Hz bij 19 ° C.Temperatuur: evenredig zwevend.

Bron: Orgelmakerij Bakker & Timmenga, adviseur Jan Jongepier, Hans van Nieuwkoop(red.), Het Historische Orgel in Nederland I (1726-1769), Wormer 1997, 193-195