Recente orgelscholen van Laukvik, Ritchie en Stauffer

Ewald Kooiman

Recente orgelscholen van Laukvik, Ritchie en Stauffer Het ORGEL 94 (1998), nr. 3, 15-19 [samenvatting]

Het in 1996 gepubliceerde Historical Performance Practice in Organ Playing. An Introduction based on selected Organ Works of the 16th-18th Centuries van Jon Laukvik verscheen voor het eerst in 1989/1990 in het Duits. Het tekstdeel bestaat uit twee onderdelen: één over technische muzikale en basiselementen, één over muziek uit vroeg- en hoogbarok, per land behandeld. Het apart uitgegeven muziekdeel bevat composities die in het tekstdeel worden behandeld.

Laukvik geeft geen regels zonder meer: hij beargumenteert zijn opvattingen. Hij benadrukt daarbij dat het steeds gaat om het maken van een goede toon. Aan de hand van cijfers in muziekvoorbeelden maakt hij waardevolle opmerkingen over versieringen, registraties etc.

In Organ Technique- Modern and Early trekken Ritchie en Stauffer een scheidslijn bij 1750. Hun boek valt daardoor in twee delen uiteen. De keuze voor dit jaar verantwoorden ze niet. Ook andere aspecten overtuigen niet: zo is het gebruik van de uitgangspunten waarop Lemmens zijn methode baseerde ‘for most of the organ repertory’ van na 1750 een onacceptabele vereenvoudiging van de historische situatie. Ritchie en Stauffer gaan ervan uit dat je oude technieken kunt leren op een modern (Amerikaans) instrument; dat is maar de vraag. Het hoofdstuk over hedendaagse technieken is daarentegen uiterst nuttig.

Het boek van Laukvik verdient zorgvuldige aandacht; elke organist kan er op enigerlei wijze zijn voordeel mee doen. Het boek van Ritchie en Stauffer is aan te raden voor wie op de hoogte wil blijven van de ontwikkelingen in de orgelpedagogiek.