Flentrop en het orgel in de Grote Kerk van Zwolle

Dirk Andries Flentrop en zijn medewerkers leverden in de jaren 1953 tot 1956 een opmerkelijke prestatie met de reconstructie en restauratie van het Schnitger-orgel van de Grote of St-.Michaelskerk in Zwolle. De aanpak van de Zaanse orgelmakers vormde een scherp contrast met de manier waarop zo’n vijftien jaar eerder een ander groot Schnitger-orgel, dat van de Martinikerk in Groningen, was gerestaureerd. Sleutelfiguren in het sterk bekritiseerde Martini-project speelden in Zwolle opnieuw een rol. De aanvankelijk interne reuring in Zwolle ontwikkelde zich tot een publieke kwestie waarin de Zaanse orgelmaker Dirk Andries Flentrop (1910–2003) allengs betrokken raakte en waarvan hij uiteindelijk de uitkomst bepaalde.

Maarten Albert Vente schreef in zijn publicatie Vijf eeuwen Zwolse orgels (1971) dat aan “de restauratie van het Zwolse orgel levendige discussies vooraf gingen”. Flentrop zelf publiceerde in 1956 en 1957 in vier delen een artikel over zijn werk in Het Orgel. Daarin repte hij niet over de aanloop en richtte hij zich op de hoofdlijnen van de uitgevoerde werkzaamheden.

Aan de hand van gegevens uit het bedrijfsarchief van Flentrop Orgelbouw en het persoonlijk archief van Arie Bouman kunnen de voorbereiding en uitvoering van het werk gedetailleerd gevolgd worden. Dit artikel schetst in grote lijnen de “levendige discussies” in de aanloop naar de restauratie, de toenemende rol van Flentrop daarin en de manier waarop hij het werk uitvoerde.

• 

  Rugwerk met vooraan de oude Hautbois 8’ met originele bekers (bron: archief Flentrop Orgelbouw)

• 

  Zwolle, Grote Kerk. (Foto collectie beeldbank Overijssel)