Jan Pieterszoon Sweelinck is ‘een beetje mode” geworden’ – Het Orgel, de Nederlandsche Organisten-Vereeniging en de Sweelinck-revival
door Jan Smelik |Het ORGEL |Jaargang 117 |(2021) |Nummer 5De plaquette van Jan Pieterszoon Sweelinck die de NOV in 1931 onthulde bij gelegenheid van haar 40-jarig bestaan.
Vanzelfsprekend herdenkt de orgelwereld dit jaar dat Jan Pieterszoon Sweelinck 400 jaar geleden overleed. Zijn naam is bij organisten bekend en zijn composities maken deel uit van het concertrepertoire. Fameuze internationale muziekuitgevers hebben zijn verzamelde klavierwerken uitgegeven, en diverse organisten en klavecinisten hebben die integraal op cd’s vastgelegd. Het is nauwelijks meer voor te stellen dat de Nederlandse orgelwereld onbekend was met Sweelinck en zijn muziek. Toch is die periode er geweest en die heeft ook nog eens lang geduurd: meer dan twee eeuwen. Dit artikel handelt over de rol van Het Orgel en (daarmee ook) van de Nederlandsche Organisten-Vereeniging (NOV) in het proces van herwaardering van Sweelinck. De auteur behandelt de periode tot 1934, het jaar waarin het boek Jan P. Sweelinck en zijn instrumentale muziek van Bernhard van den Sigtenhorst Meyer (1888-1953) verscheen.
In het artikel komt ook de beruchte controverse aan de orde tussen de NOV en Jan Zwart, begin jaren dertig. Hierbij speelde namelijk de Sweelinck-herdenking een hoofdrol.