Accentverschuivingen in driedelige maatsoorten bij Johann Sebastian Bach

door Reitze Smits | Het ORGEL | Jaargang 117 | (2021) | Nummer 2

Buste van Bach in de Nicolaikerk te Leipzig. Foto: Jan Smelik

Klassieke muziek is meestal genoteerd in regelmatige maatsoorten. Toch onttrekt bij nadere beschouwing de accentuering zich soms aan die regelmaat. De harmonische puls kan wisselen van halve naar hele maten, bij korte maten soms zelfs per vier maten gedacht zijn. In driedelige maatsoorten zijn er meer mogelijkheden tot onregelmatige accentuering die componisten graag benutten. Ze kunnen er voor kiezen op sommige momenten de indeling te veranderen van 3-delig naar 2-delig. In plaats van de gewone indeling van bijvoorbeeld een 6/4-maat als twee maal drie noten (123.456) wordt de indeling drie maal twee noten (12.34.56). Dat geeft een interessante accentverschuiving. De auteur laat dit zien aan de hand van diverse werken van Bach.