De creatie van een Monteverdi-orgel

Op 19 januari 2020 werd het ‘Monteverdi-orgel’ in gebruik genomen tijdens een feestelijk en druk bezocht concert in de St.-Franciscus Xaveriuskerk te Amersfoort. Dit instrument is vervaardigd door Henk en Niels Klop uit Garderen en bestaat geheel uit open houten pijpwerk. De firma Klop heeft in de afgelopen decennia veel ervaring opgedaan met de bouw van kist­orgels, maar hun atelier vervaardigde ook diverse huis- en kerkorgels, allemaal bestaande uit houten pijpwerk.

De initiatiefnemer van dit bijzondere instrument is dirigent en klavecinist/organist Krijn Koetsveld. Koetsveld neemt met zijn ensemble Le Nuove Musiche de composities van Monteverdi op voor het label Brilliant Classics. Bij de opnamen van de madrigalen vond hij de versmelting van de zangstemmen met een kistorgel niet optimaal. Zo ontstond de gedachte om een echt Italiaans orgel te laten bouwen voor de uitvoering van dit belangwekkende repertoire. De kas en decoratie van het orgel zijn geïnspireerd op vroeg zeventiende-eeuwse Venetiaanse voorbeelden. De beschildering werd door de Italiaan Michele Barchi ontworpen en aangebracht. Het Nationaal Muziekinstrumenten Fonds (NMF) was de opdrachtgever van dit orgel. Frits Schutte, hoofd collectie van het NMF, leidde de voortgang van het project. De schrijver van dit artikel was als adviseur van het NMF bij de bouw betrokken. Het ‘Monteverdi-orgel’ bestaat uitsluitend uit houten pijpwerk en is daarmee een ‘organo di legno’.